بزرگترین موتور دیزلی جهان
مقدمه
موتورهای دیزلی بزرگ نقش حیاتی در صنعت دریانوردی ایفا میکنند، زیرا نیروی محرکه کشتیهای غولپیکر را تأمین مینمایند. در میان این موتورها، Wärtsilä-Sulzer RTA96-C به عنوان بزرگترین و قدرتمندترین موتور دیزلی پیستونی جهان شناخته میشود. این موتور توسط شرکت فنلاندی Wärtsilä طراحی و ساخته شده و عمدتاً در کشتیهای تجاری عظیم مانند کنتینربرها و نفتکشها استفاده میشود.

در این مقاله، به بررسی تاریخچه، مشخصات فنی، عملکرد، کاربردها و کشتیهایی که از این موتور استفاده میکنند پرداخته میشود.
تاریخچه و توسعه موتور RTA96-C
۱-۱. شرکت سازنده: Wärtsilä
شرکت Wärtsilä یک شرکت چندملیتی فنلاندی است که در زمینه ساخت موتورهای دریایی، نیروگاهها و سیستمهای انرژی فعالیت دارد. این شرکت در سال ۱۸۳۴ تأسیس شد و امروزه یکی از پیشگامان صنعت موتورهای دیزلی سنگین است.
۱-۲. نسلهای موتورهای Sulzer و همکاری با Wärtsilä
موتور RTA96-C حاصل همکاری بین Wärtsilä و Sulzer (یک شرکت سوئیسی متخصص در موتورهای دیزلی) است. این موتور از نسل موتورهای RTA (Reversible Turbocharged Aftercooled) است که برای کارایی بالا در کشتیهای بزرگ طراحی شدهاند.

۱-۳. توسعه مدل RTA96-C
این موتور در دهه ۱۹۹۰ معرفی شد و در سالهای بعد بهینهسازی گردید. مدل ۱۴ سیلندر آن به عنوان قدرتمندترین نسخه شناخته میشود.
مشخصات فنی موتور RTA96-C
۲-۱. ابعاد و وزن
- طول: حدود ۲۷ متر
- ارتفاع: بیش از ۱۳ متر
- وزن: بیش از ۲۳۰۰ تن (معادل وزن ۱۵۰۰ خودروی سواری!)
۲-۲. سیلندرها و قدرت
- تعداد سیلندرها: از ۶ تا ۱۴ سیلندر (بسته به مدل)
- حداکثر قدرت: ۱۰۸,۹۲۰ اسب بخار (۸۱ مگاوات) در مدل ۱۴ سیلندر
- گشتاور: بیش از ۷,۶۰۰,۰۰۰ نیوتنمتر

۲-۳. مصرف سوخت و بازدهی
- سوخت: از سوخت سنگین (HFO) یا گازوئیل دریایی (MDO) استفاده میکند.
- مصرف سوخت: حدود ۶,۲۸۰ لیتر در ساعت در حداکثر بار
- بازده حرارتی: نزدیک به ۵۰% (یکی از بالاترین بازدهها در موتورهای دیزلی)
۲-۴. سیستم خنککننده و روغنکاری
- خنککننده: سیستم خنککننده پیچیده با آب دریا و آب شیرین
- روغنکاری: سیستم روغنکاری تحت فشار برای کاهش اصطکاک

کشتیهایی که از موتور RTA96-C استفاده میکنند
این موتور عمدتاً در کشتیهای تجاری بسیار بزرگ نصب شده است. برخی از معروفترین کشتیهای مجهز به این موتور عبارتند از:
۳-۱. کشتی کانتینری Emma Maersk
- شرکت سازنده: Maersk Line (دانمارک)
- نوع کشتی: کنتینربر کلاس E
- تعداد موتورها: ۱ عدد Wärtsilä-Sulzer 14RTFLEX96-C (نسخه بهینهشده RTA96-C)
- ظرفیت حمل: ۱۱,۰۰۰ TEU (بیستپا equivalent units)
- سرعت: ۲۵٫۵ گره (۴۷ کیلومتر بر ساعت)

۳-۲. کشتی MSC Oscar (یکی از بزرگترین کانتینربرها)
- شرکت سازنده: Mediterranean Shipping Company (MSC)
- نوع کشتی: کنتینربر کلاس OSCAR
- ظرفیت حمل: ۱۹,۲۲۴ TEU
- موتور: Wärtsilä 14RTFLEX96-C

۳-۳. نفتکشهای VLCC (Very Large Crude Carrier)
برخی از نفتکشهای غولپیکر نیز از این موتور استفاده میکنند، از جمله:
- کشتی TI Class (با ظرفیت ۴۴۱,۵۸۵ تن)
- کشتی Hellespont Fairfax

۳-۴. کشتیهای حمل گاز طبیعی مایعشده (LNG Carrier)
برخی از کشتیهای LNG نیز مجهز به موتورهای RTA96-C هستند.

مقایسه با سایر موتورهای بزرگ دیزلی
۴-۱. موتور MAN B&W 11G95ME-C9.5
- قدرت: حدود ۸۲,۴۴۰ اسب بخار
- مصرف سوخت: کمی کمتر از RTA96-C
- کاربرد: در برخی کشتیهای جدیدتر استفاده میشود.
۴-۲. موتورهای دوگانه سوز (Dual-Fuel)
نسل جدید موتورها مانند Wärtsilä 46DF میتوانند هم از گاز طبیعی (LNG) و هم از سوخت دیزلی استفاده کنند، اما قدرت آنها به پای RTA96-C نمیرسد.
آینده موتورهای دیزلی غول پیکر
با توجه به قوانین زیستمحیطی سختگیرانه (مانند مقررات IMO 2020)، موتورهای دیزلی سنگین در حال جایگزینی با موتورهای گازسوز و سیستمهای هیبریدی هستند. اما هنوز RTA96-C به دلیل قدرت و قابلیت اطمینان بالا در کشتیهای بزرگ استفاده میشود.
نتیجه گیری
موتور Wärtsilä-Sulzer RTA96-C یک شاهکار مهندسی است که قدرت خارقالعادهای به کشتیهای غولپیکر میدهد. این موتور در کشتیهایی مانند Emma Maersk و MSC Oscar نصب شده و نقش کلیدی در حملونقل دریایی جهانی ایفا میکند. اگرچه فناوریهای جدید در حال ظهور هستند، اما RTA96-C همچنان به عنوان یکی از بزرگترین و قدرتمندترین موتورهای دیزلی جهان شناخته میشود. اگر به دنیای ماشین آلات راهسازی علاقه مند هستید بزرگترین و قدرتمندترین لودر جهان L1850 را مطالعه کنید.
مشخصات فنی موتور Wärtsilä-Sulzer RTA96-C
نوع موتور | دیزل دریایی دو زمانه | تعداد سیلندر | 6 تا 14 سیلندر (بسته به مدل) |
حداکثر قدرت (مدل 14 سیلندر) | 108,920 اسب بخار (81 مگاوات) | گشتاور | 7,600,000 نیوتن متر |
جابجایی حجمی | 25,480 لیتر | ابعاد (طول) | 27 متر |
وزن | 2,300 تن | مصرف سوخت (حداکثر) | 6,280 لیتر در ساعت |
نوع سوخت | سوخت سنگین (HFO) یا گازوئیل دریایی | بازده حرارتی | ~50% |
سرعت چرخش | 102 دور در دقیقه | قطر سیلندر | 960 میلیمتر |
کشتیهای مجهز | Emma Maersk, MSC Oscar, نفتکشهای VLCC | سیستم خنککننده | آب دریا و آب شیرین |
سیستم روغنکاری | تحت فشار با ظرفیت بالا | شرکت سازنده | Wärtsilä (فنلاند) |
سال تولید | دهه 1990 تاکنون | کاربرد اصلی | کشتیهای کانتینری و نفتکشهای غولپیکر |